Tarihe tanıklık etmek istiyorsak geçmişle geleceğe köprü olmak için araştırmak, okumak ve yazmak önem arz eder.

Bizde bu araştırmalarımızı yakinen görmek ilmen teneffüs etmek ruhen dokunmak için efeler diyarı egenin incisi İslâmiyet’ten Önce ki ismiyle Atria olan daha sonrasında sırasıyla Güzelhisar ve şimdi ki adıyla Aydın ilimize gittik…

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın katkılarıyla Kültür Sanat Muhabirleri Derneği tarafından organize edilen Medya, Kültür Sanat ve Turizm Buluşmalarını Aydın ilinin Didim, Söke ve Kuşadası’nda gerçekleştirdik.

Medya, Kültür Sanat ve Turizm Buluşmaları etkinliği çerçevesinde bizde bu davete iştirak ettik.

Türkiye’nin muhtelif illerinden 50; gazeteci, araştırmacı ve yazar arkadaşlarımız katılım sağladı.

Bu tarz organizasyonlar gidilen ilin tarihini kültürünü ortak değerlerinin yeniden ortaya çıkartılmasında büyük rol oynuyor…

Kültürün, tarihin ve sanatın unutturulmaması için bürokrasiye büyük görevler düşüyor. Daha önemlisi de yerel yönetimlere, destek olmaları önem arz etmektedir…

Aydın ilimiz ve civar ilçeleri kadim medeniyetlere ev sahipliği yapmış Menderes havzası bölgesine kurulmuş bereketli toprakları olan ve kutsal kitabımızda geçen cennet meyvelerinden İncir, zeytin, nar, gibi meyvelerin bolca yetiştiği hatta kestanesinin de meşhur olduğu güzel ülkemin güzel bir ilidir…

Kadim medeniyetlere ev sahipliği yapar da kalıntıları izleri olmaz mı?

Aydın da 23 tane antik kenti bulunuyor. Hepsinin buram buram tarih, kültür ve sanat kokusunu hissediyorsunuz şehirde…

Bizlerde bu kısa 3 günlük gezi süremizde Apollon tapınağı, Milet antik kenti, Mübadele evi, Akköy tıbbi aromatik ve süs bitkileri fidanlığı, Doğan Bey köyü, Dilek yarım adası ve Altınkum’u gezme fırsatımız oldu…

Gezdiğim yerlerden birkaç tanesinden kısa kısa tarihsel bilgilerde aktarmak isterim…

Apollon tapınağı; Didim’in Yenihisar Köyü’nde bulunan antik kent, kutsal mahal ve kutsal yol olduğuna inanılıyor. M.Ö. 6. yüzyılın ortalarında bittiği düşünülen tapınak, Helenistik mimariyle yapılan yapılmıştır.

Milet Antik kenti; Milet’te ilk yerleşim M.Ö. 2000 Yılların ortalarında başladığı düşünülürken, Myken kolonisi varlığını göstermiş fakat sonrasında Milet Atina kralı Kodros’un oğlu Nekus tarafından İonialılarla tekrar kurulmuştur.

Lâkin parlak dönemini M.Ö. 650’de yaşamış ve Karadeniz, Akdeniz kolonileri sayesinde çok zengin olmuşlardır.

Mâ’Mâfih o dönemin sanat, bilim ve felsefe merkezi haline gelmişler. Tarihte bilinen ilk felsefeci Thales ve öğrencileri, Fizikçiler okulu ve Pozitif bilim okulu Milet’ten çıktığı çalışmalar yapıldığı söylenmektedir. Güneş tutulması zamanı gün dönümü Nil nehrinin yükselmesini rüzgâra bağlı olduğunu bulmuşlar…

Aydın ilimizin seramik kalıntılarından yerleşimin tarihi M.Ö. 4500 yıllarına kadar gitmekte olduğunu görüyoruz.

İslâmiyet’ten Önce 7. ve 8. Batı Anadolu’ya Trakya’dan göç eden Kuzey kavimleri, iç Batı Anadolu ve Menderes Vadisine kadar yayılır. M.Ö. 400’de Spartalılar Aydın ve çevresini Perslerden almaya çalışsalar da emellerine ulaşamamışlardır.

Tarihte 344’de Büyük İskender tarafından Pers egemenliğinden kurtarılan daha sonra Hellenistik Krallıklar arasında sık sık el değiştirmiş fakat en son olarak Aydın 1282’de Menteşe Bey tarafından alınarak Menteşeoğulları topraklarına katılmıştır.

Sonrasında bereketli toprakları olması hasebiyle ismi Güzelhisar olarak değiştirilmiştir.

Fakat daha sonra Aydınoğulları idaresine geçmiş ve 1426’da II. Murat tarafından Osmanlı topraklarına katılan yerleşim yeri Anadolu eyaletine bağlı bir sancak olmuştur.

Batı Anadolu’nun önemli bir kültür merkezi olan Aydın 16.yüzyıl sonlarında birçok ayaklanmalara sahne olmuştur.

II. Mahmut döneminde Müşirlik, Tanzimat’tan sonra eyalet, 1867’de ise vilayet olmuş.

Anadolu’nun ilk demiryolu Aydın-İzmir arasında yapılıp işletmeye açılmıştır.

27 Mayıs 1919’ta Yunanlılar tarafından işgal edilir, 30 Haziran 1919’da geriye alınan kent tekrar işgal edilir. Kent 7 Eylül 1922 yılında işgalcilerden kurtarılır.

Ümit ediyoruz daha nice illerimizi gezer ve o illerimizden de bahsederiz…

Bu organizasyonlarda emeği geçen değerli kültür sanat muhabirleri derneği başkanı İbrahim Gökdemir’e ve ekibine teşekkür ediyorum daha nice organizasyonlarda beraber olmak temennisiyle Selâm ve muhabbetle…