Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgız Cumhuriyeti, Özbekistan ve Macaristan arasındaki karşılıklı ticaret ve yatırım ilişkilerinin gelişmesine destek olmak amacıyla kurulan, Türk Ticaret ve Sanayi Odası’nın 3. Genel Kurulu kapsamında düzenlenen Türk Ticaret ve Sanayi Odası İş Forumu’na; TOBB ve Türk TSO Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev, Azerbaycan Sahipkarlar Konfederasyonu (ASK) Başkanı Mammad Musayev, Kazakistan Cumhuriyeti Ulusal Girişimciler Odası'ndan (ATAMEKEN) 1. Yardımcısı Nariman Abilshaikov, Özbekistan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dr Adham Ikramov ve Kırgız Cumhuriyeti Ticaret ve Sanayi Odası 1. Kıdemli Başkan Yardımcısı Roman Kasymov da yer aldı.

TOBB ve Türk TSO Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu İş Forumu’nda yaptığı konuşmada, işbirliğinin önemine değindi. 12 Kasım Cuma günü “Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi 8. Liderler Zirvesi” gerçekleşeceğini hatırlatan Hisarcıklıoğlu “Biz de, Türk Ticaret ve Sanayi Odası olarak, bu Zirve münasebetiyle, iş dünyası olarak bir araya gelmek istedik. Bir yandan, iş dünyasının görüş ve önerilerini derleyip, Zirveye aktarmak istiyoruz. Diğer yandan da, şirketlerimizi bir araya getirerek iş görüşmeleri yapmalarına ortam sağlıyoruz” dedi.

Türk Ticaret ve Sanayi Odası’nı, 2019 yılında Nur-Sultan’da imzaladıkları anlaşma ile kurduklarını ifade eden Hisarcıklıoğlu, kısa süre içinde, Oda’nın, Türk Keneşi ailesinin en etkin kurumsal yapılarından birisi haline geldiğini bildirdi.

Türk Ticaret ve Sanayi Oda’sının kurulmasına ilham kaynağı olan, Kazakistan kurucu Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev’in 17 Kasım 2006 tarihindeki konuşmasında, “Ülkelerimizin işadamları arasındaki yakın işbirliğini sistemli bir hale getirmek görevimizdir. Bu çalışmayı, TOBB’un, Türk dili konuşan ülkelerin ticaret ve sanayi odalarıyla birlikte ele alması yararlı olacaktır” dediğini hatırlatan Hisarcıklıoğlu “Çok şükür, bu büyük projeyi gerçekleştirdik. Kuruluşundan kısa süre sonra, KOVİD-19 Salgınına rağmen, Taşkent, Bakü-Karabağ ve Budapeşte olmak üzere, 5 büyük iş forumu düzenledik. Karabağ savaşı sırasında, Türk Ticaret ve Sanayi Odası başkanlarımız Bakü’ye gidip, Azerbaycan halkına, bu haklı mücadelesinde destek olduk” diye konuştu.

-Ticareti serbest hale getirelim

TOBB ve Türk TSO Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, tercihli ticaret anlaşmalarıyla, aralarındaki ticareti, daha serbest hale getirme çağrısında bulunurken, “Türkiye olarak, biz bunu Azerbaycan ile gerçekleştirdik. Tercihli Ticaret Anlaşması 1 Mart 2021'de yürürlüğe girdi. Karşılıklı yatırımlarımız 30 milyar doların üzerindedir. Ticaret hacmimiz de 15 milyar dolar hedefine doğru hızla ilerliyor. İkili ticaretimize hizmet ticaretini de ekleyebilmeliyiz. Hizmet sektöründe de ülkelerimiz arasında ciddi bir işbirliği fırsatı var. Hizmet ticaretini kolaylaştıracak bir anlaşmaya ihtiyacımız var” diye konuştu.

Yatırımcıları ülkeye çekmek için, uluslararası standartta bir “Tahkim” imkânına ihtiyaç olduğundan söz eden Hisarcıklıoğlu Türkiye tahkimi kabul etmeden önce, yılda ancak 1 milyar dolar olan doğrudan yabancı sermaye yatırımını tahkim ile 10 milyar doların üzerine çıkardığını anlattı.

-Geçiş kotalarını kaldıralım

Hisarcıklıoğlu şöyle konuştu: “Bir diğer konu; gümrük süreçlerinin standart hale getirilmesi ve geçişlerin hızlandırılmasıdır. Gümrük işlemlerinde ortak standartlar belirlemeli, süreçleri basit ve hızlı hale getirmeliyiz.

E-Tır sistemine hep birlikte geçmeliyiz. Hazar Denizi gibi, çok önemli bir geçiş noktasını, daha aktif ve daha az maliyetli şekilde kullanmalıyız. Bunları yaparsak, Çin-Avrupa hattındaki taşımalarda “orta koridorun”, yani bizim coğrafyanın öne çıkmasını da sağlarız. Yine bu kapsamda, birbirimize yönelik, geçiş kotalarını da kaldırmalıyız.

Daha fazla ticaret, daha fazla girişimciyle ve daha güçlü özel sektörle sağlanır. Ülkelerimizdeki girişimciliği ve özel sektörü geliştirmek için de, güçlü Oda sistemine ihtiyacımız var. Türkiye bu konuda önemli başarılara ve tecrübeye sahip. Bunları da sizlerle paylaşmaya hazırız.

Ayrıca yine bu kapsamda, kadınlar ve gençler arasında girişimciliği özendirmek ve yaygınlaştırmamız lazım

Biz TOBB olarak bu alanda 2007’den bu yana çok aktif çalışıyoruz. Kurmuş olduğumuz, kadın ve genç girişimci kurullarımız, alanlarından Avrupa’nın da en büyük örgütleri arasına girdiler. Yaptıkları projeler, eğitimler ve çalışmalarla, kadın ve genç girişimci sayımızı hızlar arttı.

Bugünkü Genel Kurulumuzda da Kadın Girişimciler Kurulumuz ilk toplantısını gerçekleştirdi

Öte yandan, işbirliğimizi geliştirebileceğimiz bilişim ve yazılım alanında da yeni projelere ihtiyacımız var.

Bu konuda Kazakistan’ın Astana Finans Merkezi – Astana Hub ‘ın çalışmalarını çok önemsiyorum.

Ayrıca ülkemizde de son yıllarda kurulan birçok teknoparklar da, bu işbirliğimizi geliştirmeye yönelik hizmetler vermektedir.  Bu konuda Özbekistan, Azerbaycan ve Kırgızistan da çalışmalar yapmaktadır.

Gelecek yazılım ve bilişimde.  Bu alanda da ciddi işbirliği imkânları vardır.”

-Öncelik iş ilişkilerini geliştirmek

Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev de konuşmasında önceliğin iş ilişkilerini geliştirmek olduğunu belirterek, “Bu oda daha yakın işbirlikleri sağlamak için kuruldu. Umuyorum ki daha fazlasını da sağlayabiliriz. Zaman zaman ekonomi ve ticaret Bakanları düzeyinde toplantılar gerçekleştiriyoruz. Her ülkede kurumların yarısı zaten ekonomi ile ilgili. Tek amacımız iş dünyasına yardımcı olabilmek” dedi.

Bir fon olarak, Türk Dünyası için bir yatırım bankası oluşturmak istediklerinden bahseden Akreyev, “Serbest ticaret rejimine ulaşabilmek için çalışıyoruz. Öncelikle ticarette tercihli anlaşmalar ile başladık ve bir yıl içinde tamamlayacağız. İkinci olarak da hizmetlerde ve yatırımlarda serbest ticaret anlaşması üzerine çalışacağız. Aynı zamanda Türk ticaret evleri oluşturulmasını istiyoruz” ifadesini kullandı.

Toplantı sonrasında üye ülke iş insanları arasında ikili görüşmeler gerçekleştirildi.